Heuristisch spel
Spelen is hoe kinderen dingen leren en de wereld om zich heen begrijpen. Kinderen in de leeftijd van 9 maanden tot 3 jaar onderzoeken en ontdekken hoe dingen zich gedragen. Om dit toe te kunnen passen in hun spel hebben ze een verscheidenheid van objecten nodig om mee te experimenteren.
Met heuristisch spel leert het kind zelf. Het biedt ruimte voor kritieke fouten en compromisloze creativiteit. Kinderen die de kans krijgen om creatief te denken zijn sneller geneigd zich aan te passen in situaties die snel leren vereisen.
Deze spelvariant wordt aangeboden in een gecontroleerde omgeving, waarin een groot aantal verschillende soorten objecten aanwezig zijn waarmee de kinderen in een groep van maximaal 10 kinderen vrij kunnen spelen zonder tussenkomst van een volwassenen. Kinderen zijn op deze manier vrij om te onderzoeken.
Kenmerken:
- Objecten en materialen aanraken
- Observeren van spel bij een ander kind(eren)
- Verkennen van aanwezige materialen
- Communiceren en ontdekken met ogen, handen en mond
Tijdens dit proces wordt het kind zich bewust van de natuurwetten (zwaartekracht, balans, snelheid) en van de eigenschappen van voorwerpen (afmeting, volume, gewicht, kleur en textuur). Fouten kunnen kinderen niet maken, omdat de acties en relatie die een kind met voorwerpen opbouwt eindeloos zijn, ook zijn er geen voorwaarden verbonden aan het spel. Door de hoeveelheid van aanwezige voorwerpen ontstaan geen speelconflicten, omdat ze niet genoodzaakt zijn om te delen.
Voordelen:
- Concentratie bevorderen
- Oog- handcoördinatie ontwikkelen
- Coördinerende bewegingen met beide handen
- Leren van oorzaak-gevolgrelatie
- Sorteren en onderscheiden tussen verschillende categorieën
- Zintuigelijke waarneming van objecten verkrijgen
De voorwerpen die voor deze spelvorm gebruikt worden zijn gevarieerd en hebben een open karakter.
De rol van de pedagogisch medewerker in dit proces is die van observant. Hij/Zij observeert hoe de kinderen met de voorwerpen omgaan. De kinderen worden niet aangemoedigd, beloond of gestuurd. De pedagogisch medewerker kan wel ondersteunen door materialen weer samen te brengen als deze te verspreid liggen, dit mag het spel van kinderen niet afleiden. Er wordt dus alleen ingegrepen als dit noodzakelijk is, bijv wanneer kinderen niet meer deel willen nemen aan de activiteiten of omdat dit voor de veiligheid van het kind noodzakelijk is.